Toen ik nog voor de klas stond, was ik veel bezig met dag-, week- en jaarritmes. Hoewel deze termen veelvuldig in het onderwijs en de zorg gebruikt worden, vind ik het ook heel prettig om ze in het dagelijks leven in te zetten. Leven volgens het jaarritme was vroeger de norm. Nu lijkt het steeds minder gedaan te worden. In deze blog lees je hoe jij jouw leven volgens de seizoenen van het jaar zou kunnen inrichting. Lees dus gauw verder!
Wat is een jaarritme?
Alles heeft een ritme. Een hart dat bonst, regendruppels die vallen en de klok die tikt… Een ritme is dus iets dat herhaald wordt. Een jaar kent ook ritme. Verschillende ritmes zelfs. Al die ritmes hebben verschillende namen gekregen. Een seconde, een minuut, een uur, een dag, een week, een maand, een seizoen en een jaar. Deze benamingen komen telkens weer terug. Iedere maandag is weer een maandag, iedere maart weer een maart en iedere lente weer een lente. Als we spreken over een jaarritme, dan hebben we het over het ritme van het jaar in z’n algemeen. Eigenlijk de vier seizoenen dus.
Waarom leven wij niet meer volgens het ritme van het jaar?
Leven volgens het ritme van het jaar is iets wat vroeger geheel vanzelf ging. Wat er van dag op dag en van week op week gebeurde lag aan het seizoen. Omdat zaken niet kunstmatig nagebootst konden worden, moesten de mensen het doen met wat ze voor handen hadden. Inmiddels kan vrijwel alles op ieder moment. Het zou dus nergens voor nodig hoeven zijn om volgens het jaarritme te leven. En dat terwijl leven volgens het jaarritme van de natuur zó veel eenvoudiger is dan zelf volgens een kunstmatig jaarritme te proberen te leven. Veel van de dingen die wij iedere dag doen als we volgens het ritme van het jaar leven, valt onder slow living. Neem je de tijd om te kijken naar wat de natuur ons te bieden heeft en houd je hier ook rekening mee? Dan merk je dat je beter in je vel zal zitten dan als je dit niet doet.
We kunnen dan wel online boodschappen doen om 3 uur ’s nachts. Of vanuit thuis wanneer we maar willen werken. Dat zijn hele andere problemen waar we mee te maken hebben. In deze blog gaat het over dingen waar je misschien nog geeneens meer bij stilstaat. Tomaten eten in december bijvoorbeeld. Of appels in februari. We doen dat zonder er bij stil te staan. Maar in principe zijn in december de tomaten niet rijp. En appels niet in februari. We zijn ontzettend verwend geworden. Alles kan zomaar altijd en dus handelen we ernaar. Het is behoorlijk ongezond wat we doen en vrijwel het tegenovergestelde van duurzaam!
Leven volgens het jaarritme is niet onbelangrijk!
Het leven volgens het natuurlijke ritme van het jaar lijkt dus steeds minder nodig te zijn. Het hóeft immers niet. Maar het is wel een groot gemis. Klimaatproblemen zouden bijvoorbeeld veel beter opgelost kunnen worden als we niet het hele jaar alles tot onze beschikking zouden willen hebben.
Denk bijvoorbeeld aan het fenomeen seizoensdepressie. In de donkerste maanden van het jaar is er een steeds groter wordende groep mensen die het zwaar krijgen. Mensen met een winterdepressie, en daar reken ik mezelf helaas ook bij, voelen zich tijdens de donkerste dagen van het jaar ellendig. Ze slapen veel. Hebben het constant koud. Ze hebben in het algemeen veel minder energie dan in de lente, de zomer of de herfst. Er zijn manieren om hier rekening mee te houden. Door een kunstmatige daglichtlamp te gebruiken, kun je je lichaam foppen dat het toch eerder licht is dan dat het daadwerkelijk is. Is dat ok? Nou. Nee. Maar vaak moeten we roeien met de riemen die we hebben!
Stel je voor dat we zulke hulpmiddelen niet in zouden zetten. Wat zou er dan gebeuren? Vroeger waren de donkerste dagen juist de dagen waarop mensen vroeg onder de wol gingen. Er kon immers gedaan kon worden en de mensen gaven hier aan toe. In de zomer was het een drukste van jewelste om van alles gedaan te krijgen. Daar hadden mensen ook de energie voor. Niet zo vreemd dus dat we nu van een seizoensdepressie spreken. We moeten alsmaar door. Er wordt niet meer rekening gehouden met het ritme van het jaar. Het is vanzelfsprekend dat iedereen hun leven op een eigen manier vormgeeft. Daarbij kunt je keuzes maken. Je kiest er voor om iets wel of niet te doen. Daarom kies ik er juist wél voor om gebruik te maken van een daglichtlamp door de weeks. Maar geef ik mezelf tijd om in het weekend tot rust te komen door zo lang in bed te blijven totdat ik me fit voel.
Het jaarritme van de feestdagen
Er zijn wel enkele momenten van het jaar stevig verankerd in de samenleving die écht horen bij het ritme van het jaar. De feestdagen! Vroeger werden feestdagen gekoppeld aan de seizoenen. Hoe het precies zat, kunnen we natuurlijk niet echt weten. Wel is duidelijk dat er bijvoorbeeld in het diepste van de winter Yule werd gevierd en in de lente Ostara. Deze feestdagen hebben over de eeuwen heen verschillende invullingen gehad. Op de vrije school staat er in ieder klaslokaal een seizoenstafel. Deze tafel wordt ingericht zodat het past bij het seizoen. Zo worden kinderen bewust opgevoed met het beeld van de verschillende seizoenen.
Inmiddels weten we dat er in heel de wereld verschillende feestdagen gevierd worden die vaak best dicht bij elkaar zitten. In de westerse wereld hebben de meeste jaarfeesten die gevierd worden een link met het christendom. Inmiddels komen er heel langzaam verschuivingen in en krijgen ook feestdagen vanuit andere religies en culturen een plekje in westerse kalenders.
Hoe leef je volgens het jaarritme?
Maar, hoe leef je nou volgens het jaarritme? Er zijn allerlei manieren om hier mee om te gaan. Het belangrijkst vind ik altijd dat je bewuste beslissingen maakt. Wat die beslissingen vervolgens zijn, ,dat is aan jou. Er zijn hele simpele manieren om volgens het ritme van het jaar te leven.
- Koop waar mogelijk seizoensgroente. Denk aan pastinaak in de winter, tomaten in het voorjaar, komkommer in de zomer en bloemkool in de herfst. Het voedingscentrum heeft een uitgebreid overzicht gemaakt met alle seizoensgroenten- en fruit.
- Breng altijd (veel) tijd door in de buitenlucht maar kleed je wel naar het weer.
- Sta op en ga slapen met het opkomen en neergaan van de zon.
- Volg je eigen gevoel. Veel mensen krijgen bijvoorbeeld de behoefte om in het voorjaar te gaan opruimen en poetsen. Dit is ook echt een lente activiteit. Ga hier lekker in mee.
- Keer naar binnen als je naar binnen wilt keren en treed naar buiten als je naar buiten wilt treden. Blijf jij in de winter het liefst voor een open haard met een mok chocomel zitten? Wil je in de zomer ieder weekend picknicken? Doe je ding! Laat je niet verplichten om iets te doen wat niet bij jou past op dat moment.
- Maak jij veel handgemaakte projecten? Kijk eens wat je wanneer maakt. Maak je iets voor dit seizoen of volgend seizoen? Wellicht ben je juist teveel aan het blijven hangen of teveel vooruit aan het kijken.
"We verwachten niet dat bloemen het hele jaar bloeien. Waarom verwachten we dat wel van onszelf?"
Hoe zit het met maand-, week- en dagritmes?
Het leven met de seizoenen is een eerste stap om wat dichter bij de natuur te komen en meer aandacht te schenken aan hoe jij voor jezelf en onze aarde kunt zorgen. Heb je dit een beetje in de vingers? Dan zou je eens kunnen bekijken hoe jij jouw weken volgens de maanstanden vorm kunt geven of zelfs volgens de planetenleer! Ik vind het in ieder geval onwijs interessant om hier meer over te weten te komen dus je kunt in de toekomst zeker meer blogs over dit onderwerp verwachten!
Charlie Dingelstad-Machiels
Deel deze post met jouw vrienden en familie!
Charlingual
Hoi, ik ben Charlie.
Mij zou je kunnen kennen van mijn Instagram pagina of de Online Handwerk Club die ik in het voorjaar van 2020 oprichtte. Ik ben altijd op zoek naar de mooie dingen in het leven en doe mijn best om op mijn eigen manier bewuste keuzes te maken. Dit zijn dan ook dingen waar ik over blog. Wist je dat je onder iedere blog een berichtje achter kunt laten? Ik ben altijd heel benieuwd naar wat jullie van de blogs denken, dus vooral doen!